Antwerps schepencollege bezoekt start-ups in chemie-incubator Bluechem
27 juni 2020 - Het College van Burgemeester en Schepenen van de stad Antwerpen heeft een werkbezoek gebracht aan BlueChem, de eerste incubator voor duurzame chemie in België. BlueChem opende begin mei de deuren en helpt beloftevolle starters en ambitieuze groeibedrijven om hun innovatieprojecten in duurzame chemie en circulaire economie op te schalen naar industriële productie. BlueChem heeft alvast een vliegende start genomen: met 7 startups en 6 partnerbedrijven is de incubator al voor ruim een derde ingevuld.
Het Antwerpse schepencollege vergaderde voor de gelegenheid op locatie in BlueChem. Tijdens een uitgebreide rondleiding maakten de burgemeester en schepenen nadien kennis met de gespecialiseerde labo-infrastructuur in de incubator. De ondernemers van de start-ups en scale-ups stelden tijdens het werkbezoek hun veelbelovende innovaties voor. Met Arpadis, Calidris Bio, Creaflow, IBEVE, InOpSys, Peace of Meat en Triple Helix Group zijn al 7 innovatieve groeibedrijven in BlueChem aan de slag.
Eerste incubator voor duurzame chemie
Frank Beckx, voorzitter BlueChem en gedelegeerd bestuurder essenscia vlaanderen: “BlueChem is de eerste incubator voor duurzame chemie in België. Met BlueChem bieden we hier in Antwerpen, in het hart van een van de grootste chemieclusters ter wereld, de juiste accommodatie op de juiste plek om veelbelovende innovaties op het vlak van duurzame chemie en circulaire economie, te laten groeien: van labo-experiment tot industriële productie. De grote interesse van zowel start-ups als internationale chemiebedrijven toont aan dat we met BlueChem een succesverhaal schrijven. Voor de chemie van de toekomst moet je in BlueChem zijn.”
BlueChem is het eerste gerealiseerde project op het eco-bedrijventerrein Blue Gate Antwerp. De incubator is duurzaam gebouwd en voldoet aan de BEN-norm en het BREEAM Excellent-label. Met het BlueChem Kickstart Fund biedt de stad Antwerpen bedrijven in BlueChem financiële steun bij hun labo-inrichting. Met Catalisti, de speerpuntcluster voor innovatie in chemie en kunststoffen, en VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) kan BlueChem ook steunen op een uitgebreid en waardevol netwerk aan wetenschappelijke kennispartners.
Claude Marinower, Antwerps schepen voor Economie, Innovatie en Industrie en bestuurder BlueChem: “Het was indrukwekkend om in BlueChem al die inspirerende ondernemersverhalen te ontdekken over innoveren voor een duurzame industrie en samenleving. BlueChem bewijst dat duurzaamheid en economische groei elkaar niet hoeven uitsluiten. Met het BlueChem Kickstart Fund biedt de stad Antwerpen startende bedrijven in de chemie-incubator financiële steun zodat ze hun labo’s kunnen inrichten met de meest geavanceerde apparatuur. Zo realiseren we meer innovatiekracht voor de chemiesector.”
Bart De Wever, burgemeester stad Antwerpen: “Met BlueChem versterken we een van de grote economische troeven van Antwerpen: onze chemiesector. Dit is investeren in de toekomst, in een ecosysteem voor topinnovaties in duurzame chemie en klimaattechnologie waarmee we wereldwijd het verschil kunnen maken. BlueChem is een nieuw uithangbord voor Antwerpen dat we voluit zullen uitspelen in de internationale promotie van onze stad. We geloven ook zeer sterk in de kruisbestuiving tussen overheid, industrie en de academische wereld.”
Aandeelhouders en partners
BlueChem is een unieke samenwerking tussen industrie, overheid en kennisinstellingen met de gezamenlijke ambitie om de economisch belangrijke chemiesector in Vlaanderen verder te versterken. Aandeelhouders in BlueChem NV zijn essenscia, POM Antwerpen, de stad Antwerpen en VITO. Aangevuld met Catalisti vormen zij de Raad van Bestuur. Ook chemiebedrijven Air Liquide, BASF, Borealis, ExxonMobil, INEOS en Vopak zetten mee de schouders onder dit project. Strategische partners zijn BNP Paribas Fortis, Deloitte, Deloitte Legal, Port of Antwerp en SAS Institute. Zij bieden de bedrijven in BlueChem gespecialiseerd advies op maat.
Leentje Croes, manager BlueChem: “Met BlueChem hebben we alles in huis om beloftevolle start-ups en ambitieuze groeibedrijven uit binnen- en buitenland te helpen om hun duurzame chemie-innovaties succesvol te ontwikkelen. Aangepaste infrastructuur op een toplocatie, financiële steun voor de inrichting van labo’s, een dienstverlening op maat – van zakelijk en juridisch advies tot data-analyseplatformen – én directe toegang tot kennis en expertise binnen een uitgebreid netwerk van internationale chemiebedrijven, onderzoekscentra zoals VITO en de innovatiecluster Catalisti die intens samenwerkt met de vijf Vlaamse universiteiten. BlueChem zal nog vaak van zich laten horen.”
Interview: BlueChem wordt Antwerpse incubator voor duurzame chemie
3 april 2019 - Antwerpen heeft de tweede grootste cluster chemiebedrijven in de wereld. Logisch dus, dat hier in 2020 de eerste incubator voor duurzame chemie de deuren opent. BlueChem wordt een ecosysteem waar beginnende chemiebedrijven een netwerk, ondersteuning en uitgeruste labo’s vinden. Een vijftiental kleine organisaties die de start-up-fase ontgroeid zijn, komen er in contact met elkaar en met grote spelers uit de sector. Die kruisbestuiving geeft hun alle kansen om te groeien en kennis uit te wisselen.
Blue Gate Antwerp als broedplaats voor duurzame chemie
Frank Beckx is voorzitter van BlueChem en gedelegeerd bestuurder van essenscia vlaanderen, de sectorfederatie van de chemie en lifesciences. “We richten ons met BlueChem op jonge bedrijven die bezig zijn met duurzame chemie: van afval opnieuw waardevolle grondstoffen maken, zoeken naar hernieuwbare chemicaliën of oplossingen uitwerken voor het klimaatprobleem. Door de juiste omkadering te bieden, wil BlueChem die beloftevolle innovaties laten doorgroeien tot ze marktrijp zijn.”
“De incubator is een ecosysteem waarbinnen jonge chemiebedrijven kansen krijgen om te groeien”
BlueChem komt op Blue Gate, het vroegere Petroleum Zuid. “Een toplocatie,” verduidelijkt Leentje Croes, manager van BlueChem die het dagelijks bestuur van de incubator voor haar rekening neemt. “Antwerpen is erg bekend voor zijn chemiecluster, er is dus al veel know-how aanwezig. Maar we willen Antwerpen ook op de kaart zetten als innovator in de chemiesector. BlueChem zal daarom ook samenwerken met grote bedrijven, universiteiten en andere interessante starters. Het wordt een ecosysteem waarin kruisbestuiving mogelijk is en uitwisseling vanzelfsprekend.”
Infrastructuur en begeleiding
In BlueChem zal er plaats zijn voor een vijftiental bedrijven. Zij kunnen er kantoren en labo’s huren. Frank Beckx: “Die labo’s zijn zeer goed uitgerust. We hebben er drie die onmiddellijk te gebruiken zijn en twaalf andere labo’s die bedrijven volgens hun wensen kunnen inrichten. Het zijn echte chemielabo’s, anders dan bijvoorbeeld de laboratoria in biotech-incubatoren.”
“BlueChem is meer dan een labo of kantoor. Het is een plaats om te netwerken, expertise uit te wisselen en door te groeien.”
Leentje Croes: “Met BlueChem willen we meer bieden dan enkel een kantoor of labo. Het gebeurt nu te vaak dat een beloftevol jong bedrijf stopt doordat het te weinig financiële middelen heeft of omdat het niet tot de valorisatie komt van zijn onderzoek. Dankzij de samenwerking met de partners kunnen we hen ook daarin begeleiden. Zo biedt de stad Antwerpen de bedrijven in BlueChem financiële steun voor de uitrusting van hun laboratorium. Deloitte, Laga, BNP Paribas Fortis en Port Of Antwerp zijn onze andere partners. Zij verlenen diensten en advies als een van de bedrijven daarom vraagt. En Catalisti, de speerpuntcluster voor innovatie in chemie en kunststoffen, zal een permanent kantoor hebben in BlueChem. Zij zorgen voor een groter netwerk. Al die contacten zorgen ervoor dat bedrijven elkaar vinden en kennis kunnen uitwisselen.”
Zo’n state-of-the-art incubator kost veel geld. Gelukkig kan BlueChem rekenen op steun van Europa via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Uit dit fonds ontving BlueChem 3,4 miljoen euro. Ook Vlaanderen biedt voor meer dan 860.000 euro ondersteuning via het Hermesfonds. De stad Antwerpen, VITO en POM investeren mee in BlueChem. De stad Antwerpen heeft tevens een fonds om de bedrijven te steunen.
Leentje Croes voert op dit moment de eerste gesprekken met geïnteresseerde bedrijven. Denkt u ook in aanmerking te komen voor een plaats in BlueChem? Neem dan contact op met Leentje Croes op 0472 88 97 76 of via e-mail: [email protected].
Eerste spadesteek voor BlueChem, allereerste incubator voor duurzame chemie in Vlaanderen
20 juni 2018 – In Antwerpen ging vandaag de eerste spade in de grond voor de bouw van BlueChem, de allereerste incubator voor duurzame chemie in Vlaanderen en België. De chemie-incubator biedt de juiste infrastructuur en dienstverlening op maat om beloftevolle start-ups, groeibedrijven en open innovatieprojecten succesvol te laten doorgroeien tot op industriële schaal. BlueChem is een unieke samenwerking tussen industrie, overheid en kennisinstellingen om de economisch belangrijke chemiesector in Vlaanderen op lange termijn te verankeren. De opening is voorzien in het voorjaar van 2020, maar er lopen al gesprekken met de eerste kandidaat-huurders.
Incubator BlueChem moet duurzame innovaties versnellen en chemiesector in Vlaanderen verankeren
Met BlueChem trekt Vlaanderen voluit de kaart van de duurzame chemie. En waar kan dit beter dan in Antwerpen, in het hart van een chemiecluster van wereldformaat. Zo wordt BlueChem een van de eerste realisaties op het klimaatneutrale bedrijventerrein Blue Gate Antwerp dat op vlak van duurzaamheid toonaangevend is in Vlaanderen. Chemiefederatie essenscia vlaanderen participeert als hoofdaandeelhouder in de exploitatie van de incubator.
“In de chemiesector is het niet makkelijk om veelbelovende innovaties te laten uitgroeien tot nieuwe ondernemingen. Dat kost veel tijd, geld en durf. BlueChem biedt de juiste accommodatie op de juiste plek om innovaties in de duurzame chemie de grootst mogelijke kans op slagen te bieden. Met BlueChem gaan we voor meer starters in de chemie, meer excellentie in onderzoek aan onze kennisinstellingen en meer innovatiekracht voor de chemiesector, de economische motor van Antwerpen en Vlaanderen. We zijn wereldtop in chemie-productie, met BlueChem willen we dat ook worden in chemie-innovatie”, zegt Frank Beckx, gedelegeerd bestuurder van essenscia vlaanderen en voorzitter van BlueChem NV.
BlueChem beschikt over heel wat troeven: een toplocatie met ruim 3.300 m² aan flexplekken, kantoren en vijftien laboratoria, een uitgebreide dienstverlening, financiële ondersteuning voor de aankoop van gespecialiseerde apparatuur en een directe toegang tot kennis en expertise binnen een uitgebreid netwerk van chemiebedrijven, onderzoekscentra en alle vijf de Vlaamse universiteiten.
Zo neemt CATALISTI – de Vlaamse speerpuntcluster voor chemie en kunststoffen – een actieve rol op in BlueChem om kansrijke innovatieprojecten mee op te starten en te begeleiden. Naast BlueChem bouwt de Universiteit Antwerpen Blue_App, een complementaire pre-incubator voor onderzoeksprojecten in het domein van de duurzame chemie. Blue_App focust op onderzoek, BlueChem op commercialisering en industrialisering.
BlueChem zet vooral in op de valorisatie van afval- en nevenstromen als voortrekker van de circulaire economie. Andere innovatiethema’s zijn procesoptimalisatie en de ontwikkeling van hernieuwbare chemicaliën en duurzame materialen. Hoe recupereren we nuttige chemicaliën uit afval? Hoe kunnen we een broeikasgas als CO2 inzetten als een waardevolle grondstof? Welke chemie is er nodig om producten nog beter herbruikbaar en recycleerbaar te maken? Dat zijn vragen waarop BlueChem een antwoord wil bieden.
De totale investering in BlueChem bedraagt 11 miljoen euro, waarvan 7 miljoen euro voor de constructie van het gebouw. De stad Antwerpen is met 4 miljoen euro de grootste investeerder. Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) krijgt BlueChem een maximale subsidie van 3.473.589 euro. Vlaanderen investeert via het Hermesfonds 868.397 euro in het project.
“Met ons ambitieus clusterbeleid zetten we in op specifieke sectoren en clusters die nauw aansluiten bij de sterktes van de Vlaamse industrie en de kennisinstellingen, waarmee we ook internationaal het verschil kunnen maken. Zo is duurzame chemie ook een duidelijk speerpunt”, licht Philippe Muyters, Vlaamse minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport toe. “BlueChem past perfect in deze strategie en krijgt dan ook voluit onze Vlaamse steun.”
“Met de eerste spadesteek van BlueChem en Blue_App wordt in Antwerpen letterlijk gebouwd aan een nieuw ecosysteem rond duurzame chemie”, zegt burgemeester Bart De Wever. “Het is onze ambitie om de bestaande kennis en expertise in chemie in onze regio te valoriseren in de oprichting van nieuwe innovatieve bedrijven. Op die manier garanderen en versterken we de toekomst van de chemiesector in Antwerpen, en bij uitbreiding in Vlaanderen.”
“We zijn verheugd dat BlueChem en Blue_App de eerste realisaties zijn op Blue Gate Antwerp. Beide projecten passen naadloos in de ambitieuze visie van dit allereerste eco-effectieve en watergebonden bedrijventerrein van het land”, zegt Caroline Bastiaens, voorzitter van Blue Gate Antwerp Public Holding en Antwerps schepen voor economie.
BlueChem is een unieke publiek-private samenwerking, waarbij de privésector de helft van de investering voor haar rekening neemt. Het project wordt gedragen door acht verschillende partners die via twee vennootschappen in het nodige kapitaal voorzien. BlueChem nv staat in voor de exploitatie en de dagelijkse werking van de incubator. Projectpartners zijn hoofdaandeelhouder essenscia, POM (Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij) Antwerpen, Stad Antwerpen en VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek).
BlueChem Building nv staat in voor de bouw van de incubator. Projectpartners zijn de meerderheidsaandeelhouders Bopro Sustainable Investments (BSI) en DEME Environmental Contractors (DEC) samen met het Autonoom Gemeentebedrijf voor Vastgoed en Stadsprojecten Antwerpen (AG Vespa), en Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV).
Design & Engineering NV staat in voor de realisatie van BlueChem. Dit is een consortium van bouwbedrijf MBG, LOW architecten, ingenieursbureau Ingenium en ontwerpbureau ELD. De bouwwerken starten eind dit jaar.

BlueChem in de kijker op Antwerpse handelsmissie naar Moskou
23 april 2018 - Sectorfederatie essenscia vlaanderen heeft de vele troeven van de chemiesector in Vlaanderen in de kijker gezet tijdens een investeringsseminarie in Moskou. De Antwerpse haven is de thuisbasis van de grootste geïntegreerde chemiecluster van Europa. Tevens was het een van de economische speerpunten tijdens de handelsmissie van de stad Antwerpen naar Moskou en Sint-Petersburg. Zo is ruim de helft van de Belgische export naar Rusland afkomstig uit de sector chemie, kunststoffen en farma.
De chemiesector was, samen met de haven en de diamant, een van de economische hoofdthema’s tijdens de Antwerpse handelsmissie naar Rusland. Dat gebeurde onder leiding van burgemeester Bart De Wever. In Moskou stond een investeringsseminarie op het programma om de troeven van de chemiecluster in de haven van Antwerpen in de kijker te zetten bij Russische bedrijven en investeerders.
Export naar Moskou
Van de totale Belgische export naar Rusland kwam vorig jaar liefst 53% uit de sector van de chemie en life sciences. Dat is goed voor een omzet van 2,1 miljard euro. Wat Vlaanderen betreft steeg de export naar Rusland van zowel kunststoffen als van chemie en farma vorig jaar met 16%. Rusland is ook de tweede belangrijkste overzeese handelspartner voor de haven van Antwerpen met een trafiek van 14 miljoen ton goederen in 2017.
Welcome team for the chemical sector
Frank Beckx, gedelegeerd bestuurder essenscia vlaanderen en voorzitter van BlueChem: “Met deze handelsmissie willen we de chemiesector in Antwerpen en Vlaanderen internationaal nog meer op de kaart zetten. We beschikken over heel wat logistieke troeven. Zo zijn we de grootste geïntegreerde en meest diverse chemiecluster van Europa met uitstekende inlandse en overzeese connecties. Daarnaast liggen we in het hart van het West-Europese pijpleidingennetwerk en hebben we een unieke capaciteit van bijna 10 miljoen m³ aan tankopslag. Daardoor is een kwart van alle chemicaliën in Europa in ons land opgeslagen. Bovendien kunnen we rekenen op talentvolle werknemers met gespecialiseerde kennis en vaardigheden. Tevens bouwen we aan de toekomst met BlueChem, de incubator voor duurzame chemie die in 2020 in Antwerpen opent. Tot slot hebben we recent, samen met Flanders Investment & Trade (FIT), een ‘Welcome Team for the Chemical Sector’ gelanceerd om buitenlandse investeringsdossiers optimaal te begeleiden.”
EuroChem
De delegatie van de handelsmissie bezocht ook toonaangevende onderzoeks- en innovatiecentra zoals het Skolkovo Innovation Center en de incubator TechnoSpark. Er was ook een ontmoeting met het Russische chemiebedrijf EuroChem dat sinds 2012 een belangrijke productievestiging voor kunstmeststoffen heeft in Antwerpen met bijna 400 werknemers.